Ciekawostki literackie

  • Drukuj zawartość bieżącej strony
  • Zapisz tekst bieżącej strony do PDF

Artykuły

8 maja 2023

Ogólnopolski Dzień Bibliotekarza i Bibliotek

Tydzień bibliotek 2023 - Moja, Twoja, Nasza - BIBLIOTEKA!

W poniedziałek, 8 maja obchodzony jest Ogólnopolski Dzień Bibliotekarza i Bibliotek.
Święto rozpoczyna Tydzień Bibliotek, w którym organizowane są wydarzenia, konferencje naukowe, spotkania literackie, czy konkursy czytelnicze. Imprezie każdego roku towarzyszy hasło przewodnie.

Zarząd Główny Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich dokonał wyboru hasła promującego XX edycję ogólnopolskiego programu Tydzień Bibliotek.
Hasło brzmi „Moja, Twoja, Nasza BIBLIOTEKA!”.

Autorką hasła „Moja, Twoja, Nasza – BIBLIOTEKA!” jest Jolanta Poważyńska z Koła SBP w Wałbrzychu.

,,Wybraliśmy je ponieważ jest otwarte i kładzie nacisk na społeczny charakter instytucji. Biblioteka jest miejscem, które gromadzi społeczność zarówno jako grupę, jak i każdą poszczególną osobę.
Biblioteka jest jak przyjaciel, z którym dobrze spędza się czas. Każdy może znaleźć w niej coś ciekawego dla siebie. Może to być naukowa odpowiedź na jakieś zawiłe pytanie z dowolnej dziedziny lub odwrotnie– fantazyjny i nieoczywisty świat zawarty w książce lub w grze. Oferta Biblioteki jest różnorodna i dostosowana do wielu potrzeb. To dlatego Bibliotekę można nazwać Moją, Twoją, Naszą i się z nią utożsamiać".

Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich co roku ogłasza konkurs na plakat Tygodnia Bibliotek.
Laureatem konkursu na plakat 20. Tygodnia Bibliotek 2023 został Emil Idzikowski.

Tydzień Bibliotek 2023 - Koszalińska Biblioteka Publiczna

Źródło: https://tydzienbibliotek.sbp.pl/ 

 

18 kwietnia 2023

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich

23 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich – święto autorów, tłumaczy, ilustratorów, redaktorów, korektorów, wydawców książek oraz czytelników i czytelnictwa, organizowane od 1995 roku przez UNESCO w celu promocji czytelnictwa, edytorstwa i ochrony własności intelektualnej za pomocą praw autorskich.
Geneza tego święta sięga 1926 roku. Pomysł zrodził się w Katalonii, a inicjatorem tego wydarzenia był wydawca Vicente Clavel Andres.
Kilka lat później w 1930 roku święto zaczęto oficjalnie obchodzić w Hiszpanii, a od 1964 roku także w pozostałych krajach hiszpańskojęzycznych. 

Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu aktywnie wspiera rozwój czytelnictwa m.in. poprzez Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa, projekt „Mała książka – wielki człowiek” – największą w Europie kampanię promującą czytelnictwo wśród dzieci oraz ich rodziców i opiekunów oraz modernizację ośrodków kultury w ramach Krajowego Planu Odbudowy.

Święto czytelników, co roku obchodzone jest hucznie i radośnie w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Katowicach.
Zachęcam do śledzenia wydarzeń w aktualnościach MBP.

 

5 kwietnia 2023

Wiersze na Święta Wielkanocne

Kolorowe bazie - J. Ficowski

W Wielkanocny dzień do domu
przyszły białe bazie w gości,
by pisankom po kryjomu
kolorów zazdrościć.
 
Bo ich nie pomalowano,
nikt o baziach nie pamiętał,
choć tez pragną na Wielkanoc
przywdziać strój od święta.
 
Nie chcą się już dłużej bielić,
chcą w zieleni żyć, w purpurze!
Czyż są gorsze aniżeli
zwykłe jajko kurze?
 
Aż z lusterka przyfrunęła
malusieńka, śmieszna tęcza.
Zaraz wzięła się do dzieła,
by je poupiększać.

Pisanki - Krystyna Parnowska - Różecka 

Pisanki, pisanki, jajka malowane
Nie ma Wielkanocy bez barwnych pisanek
Pisanki, pisanki, jajka kolorowe
Na nich malowane bajki pisankowe
Na jednej kogucik, a na drugiej słońce
Śmieją się z trzeciej laleczki tańczące
Na czwartej kwiatuszki, a na piątej gwiazdki
Na każdej pisance piękne opowiastki.

Obudziły się pisanki - D. Gellner

Obudziły się pisanki
wielkanocnym rankiem
i wołają:
- Patrzcie! Tu na stole
same niespodzianki!
Bazie srebrno – białe
i baranek mały.
Ten baranek
ma talerzyk,
skubie z niego
owies świeży
A baby pękate
w cukrowych fartuchach
Śmieją się wesoło
od ucha do ucha!

Pisanki - D. Gellner

Patrzcie,
ile na stole leży pisanek!
Każda ma oczy
malowane,
naklejane.
Każda ma uśmiech
kolorowy
i leży na stole grzecznie,
by się nie potłuc
przypadkiem
w dzień świąteczny.
Ale pamiętajcie!
Pisanki
nie są do jedzenia!
Z pisanek się wyklują
Świąteczne życzenia.

Wydmuszki - D. Gellner

Przed owalnym lustrem
tłoczą się wydmuszki.
Przymierzają przed nim
pisankowe ciuszki.

Już w lustrze różowo,
zielono i biało,
a wydmuszkom ciągle
kolorów za mało!

Zajrzały do szuflad,
szafy otworzyły,
kropeczki, paseczki
na siebie włożyły.

Gdy tyle kolorów
w lustrze się odbiło,
to w końcu się lustro
w pisankę zmieniło!

Cukrowy baranek - E. Szelburg - Zarembina

Cukrowy baranek
Ma złociste różki.
Pilnuje pisanek
na łące z rzeżuszki.
A gdy nikt nie patrzy,
chorągiewką buja
i cichutko meczy
święte „Alleluja”...

Wielkanoc - T. Chudy

Jedzie pociąg ciemną nocą
Sto odgłosów szyny niosą
Wypatrują ludzie oczy
I nie widzą końca nocy.
 
A tam wyżej nad obłokiem
Pędzi lotnik w górę nocy
I choć wzniósł się tak wysoko
Też nie widzi końca nocy
 
Od jeziora do księżyca
Od wieczora aż do świtu
- Wielka Noc
Od Warszawy do Szczecina
Od Krakowa do Olsztyna
- Wielkanoc
 
Tym pociągiem wielkanocnym
Jadą do nas mili goście
Więc już Mama razem z Ciotką
Pieką babkę wielkanocną.
 
Migdałową, luksusową
lukrowaną, rodzynkową
- bardzo zdrową!
 
Taką wielką pod obłoki
Że nie widać zza niej nocy
Od tej chwili wszędzie święta
każda buzia uśmiechnięta
 
Od Warszawy do Olsztyna
Od Krakowa do Szczecina
każdy wielką
 
migdałową, luksusową
lukrowaną, rodzynkową
babkę wcina!

Wielkanocny stół - E. Skarżyńska

... Palmy - pachną jak łąka
w samym środku lata.
Siada mama przy stole,
A przy mamie - tata.
I my.
Wiosna na nas
zza firanek zerka,
a pstrokate pisanki
chcą tańczyć oberka.
Wpuśćmy wiosnę.
Niech słońcem
zabłyśnie nad stołem
w wielkanocne świętowanie,
jak wiosna wesołe! ....

Śmigus Dyngus - M. Terlikowska

Wie o tym i Tomek i Ewa,
że w śmigus się wszystkich oblewa.
Ale czy trzeba Pawełka
oblewać z pełnego kubełka?
Wystarczy małym kubeczkiem
dla żartu
dla śmiechu,
troszeczkę.
Bo gdy wiatr chmurkę przywieje
i wszystkich was deszczem
poleje?
4 kwietnia 2023

Tradycje i zwyczaje wielkanocne w Polsce

Wielkanoc to najważniejsza i najstarsza uroczystość chrześcijańska.

Święta Wielkanocne to czas, w którym obrzędy religijne splatają się z tradycją ludową. Przez wieki powstało wiele obrzędów i zwyczajów, z których niektóre przetrwały do dnia dzisiejszego: święcenie palm
w niedzielę Palmową, świecenie pokarmów w Wielką Sobotę, malowanie pisanek, oblewanie się wodą w Lany Poniedziałek.

Niedziela Palmowa

Dawniej robiono palemki samodzielnie – z wierzbowych gałązek, bukszpanu, porzeczek, malin, suszonych ziół, piórek i kwiatów. Poświęconej palemce przypisywano magiczne właściwości,
dlatego zanoszono ją do domów, by zapewniała rodzinie szczęście. Taką palemką delikatnie uderzano nie tylko domowników,
ale również zwierzęta, by przekazać w ten sposób magiczne siły. Wierzbowe kotki z palemki połykano! Miało to ustrzec od bólu gardła i zapewnić zdrowie. Dzisiaj zazwyczaj kupujemy gotową palmę i taką właśnie zanosimy do kościołów i święcimy.

Święcenie pokarmów

Zwyczaj święcenia pokarmów w Wielką Sobotę uchował się do dzisiaj. Ma on korzenie pogańskie, ale został uświęcony przez Kościół.

Dawniej święcono wszystkie pokarmy, które miały zostać spożyte
w czasie wielkanocnego śniadania! Układano je w większych koszach
i zanoszono do kościoła lub święcono przy kapliczce. Często też ksiądz przyjeżdżał do wsi i święcił dania rozkładane przed domem, na białych płachtach.

Wierzono, że taka biała płachta ma moc ochrony przed piorunami, dlatego rozkładano ją przed domem, gdy nadchodziła burza.

Dzisiaj święcimy w Kościele tylko symboliczne pokarmy, które mieszczą się w niewielkim, zazwyczaj wiklinowym koszyku. Zawartość takiej święconki może być różna, w zależności od danego regionu. Nie może jednak zabraknąć: jajek, mięsa lub wędlin, soli, chleba, chrzanu oraz kawałka domowego ciasta.

Jajka to symbol nowego życia, baranek – symbol Chrystusa Zmartwychwstałego, kiełbasy i mięso to znak, że się kończy post, masło – oznaka dobrobytu. Święcono też chrzan - bo„gorycz męki Pańskiej i śmierci została zwyciężona przez słodycz zmartwychwstania”.

Tego dnia święcono też wodę, przydatną potem na Lany Poniedziałek. Tradycja mówi, że po powrocie z kościoła ze święconym pokarmem należało trzykrotnie obejść dom aby zapewnić urodzaj
i powodzenie. Poświęcone pisanki zakopywano także pod progiem domostw aby zagradzały dostęp siłom nieczystym.

Malowanie jajek

Obecnie wszystkie kolorowe jajka zwiemy pisankami, ale powinniśmy rozróżnić wśród nich:

Kraszanki - nazwa pochodzi od słówka „krasić”, czyli „barwić”,
bo kraszanki to jajka gotowane w barwnym wywarze – dawniej uzyskiwanym tylko z naturalnych składników, takich jak łupiny cebuli, kora dębu, łupiny włoskiego orzecha, sok z buraka czy pędy młodego żyta. Często wydrapuje się na nich przeróżne wzory.
Nalepianki – jaja zdobione kolorowymi wycinankami z papieru. Oklejanki – wydmuszki oklejone rdzeniem sitowia i kolorową włóczką, co tworzy piękne ornamenty.

 Święta wielkanocne aktywnie – jak zaplanować sobie czas wolny ...

Przejdź do - Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci
22 marca 2023

Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci

Od 1967 roku obchodzony 2 kwietnia,  Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci został ustanowiony przez IBBY w celu promowania literatury i grafiki dziecięcej oraz zachęcania najmłodszych czytelników do sięgania po książki.

Data, jaką wybrano na świętowanie, nie jest przypadkowa– to dzień urodzin duńskiego pisarza Hansa Christiana Andersena, którego baśnie są znane dzieciom na całym świecie.
IBBY (International Board on Books for Young People)- Międzynarodowa Izba ds. Książek dla Młodych, zajmująca się promocją literatury dziecięcej i młodzieżowej, została założona w Zurychu w 1953. Nasza, polska sekcja istnieje od 1973 roku.
Każdego roku IBBY powołuje kraj, który zostaje gospodarzem Dnia Książki dla Dzieci.
Jego zadaniem jest zaprojektowanie i rozesłanie do innych krajów plakatu ze specjalnym przesłaniem dla czytelników.
Polska także była gospodarzem Międzynarodowego Dnia Książki dla Dzieci- w 1979 roku.

Gospodarzem Międzynarodowego Dnia Książki dla Dzieci w 2023 jest Grecka Sekcja IBBY.
Przesłanie dla dzieci napisał Vagelis Iliopoulos.
Plakat zaprojektowała Photini Stephanidi.
Wybrany temat to „Jestem książką, przeczytaj mnie”.
Autorzy wspólnie chcieli uczcić moc książek dla dzieci w promowaniu wartości równości, różnorodności i integracji,
a także łączeniu ludzi poprzez tolerancję i zrozumienie.

 W czytaj więcej: polski przekład listu do dzieci.

 

Czytaj więcej o: Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci